ఐటీ రంగంలో దూసుకెళుతున్న తెలంగాణ : Telangana is booming in IT sector

హైదరాబాద్ రాజధానిగా 2014 జూన్‌లో తెలంగాణ ఏర్పడింది. పూర్వపు ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్ర విభజన ఫలితంగా ఈ రాష్ట్రం ఏర్పడింది. అవసరమైన మౌలిక సదుపాయాలు మరియు పర్యావరణ వ్యవస్థతో కూడిన రెడీమేడ్ రాజధానిని కలిగి ఉన్నందున రాష్ట్రం ప్రయోజనం పొందింది. JLL యొక్క సిటీ మొమెంటం ఇండెక్స్ (CMI) 2019లో టాప్ 20 గ్లోబల్ సిటీలలో హైదరాబాద్ రెండవ స్థానంలో ఉంది. రాజధాని నగరం హైదరాబాద్ (పూర్వపు పెద్ద ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రానికి కూడా రాజధాని) ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ (IT) మరియు ఫార్మాస్యూటికల్ రంగాలకు కేంద్రంగా ఉంది. తెలంగాణ నుండి IT మరియు ITeS ఎగుమతులు 2013-14 నుండి 11.32% CAGR వద్ద రూ. 2021-21లో 145,522 కోట్లు (US$ 20.05 బిలియన్లు).

ప్రస్తుత ధరల ప్రకారం, తెలంగాణ స్థూల రాష్ట్ర దేశీయ ఉత్పత్తి (GSDP) రూ. 2022-23BEలో 13.04 ట్రిలియన్ (US$ 167.82 బిలియన్). రాష్ట్ర GSDP 2015-16 మరియు 2022-23BE మధ్య 12.33% CAGR వద్ద పెరిగింది. తృతీయ రంగం అతిపెద్ద రంగం, 2011-12 మరియు 2020-21 మధ్య కాలంలో 11.70% (రూపాయి పరంగా) CAGR వద్ద వృద్ధి చెందింది, మొత్తం GSDPలో 59.31% వాటాను కలిగి ఉంది.

ప్రభుత్వం సమగ్ర జిల్లా పర్యాటక అభివృద్ధి ప్రణాళికలను సిద్ధం చేయడానికి ఒక అధ్యయనం నిర్వహించింది మరియు ఇప్పటికే ఉన్న పర్యాటక సౌకర్యాలు/సౌకర్యాలను అప్‌గ్రేడ్ చేయడానికి 477 పర్యాటక ప్రాంతాలను గుర్తించింది. హైదరాబాద్ (41), రంగారెడ్డి (26), నల్గొండ (23), ఆదిలాబాద్ (21) మరియు సూర్యాపేట (21) అత్యధిక సంఖ్యలో ప్రతిపాదిత పర్యాటక ప్రదేశాలతో గతంలో గుర్తించబడిన జిల్లాలు. జక్రాన్‌పల్లి (నిజామాబాద్), పాల్వంచ (భద్రాద్రి కొత్తగూడెం), మహబూబ్‌నగర్‌లో మూడు గ్రీన్‌ఫీల్డ్ విమానాశ్రయాలు, మమ్నూర్ (వరంగల్), బసంత్ నగర్ (పెద్దపల్లి), ఆదిలాబాద్‌లలో మూడు బ్రౌన్‌ఫీల్డ్ విమానాశ్రయాలను అభివృద్ధి చేయాలని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ప్రతిపాదించింది. అన్ని ప్రతిపాదిత విమానాశ్రయాలకు సంబంధించి టెక్నో-ఎకనామిక్ ఫీజిబిలిటీ (TEF) అధ్యయన నివేదికలను AAI జూలై 07, 2021న రాష్ట్ర ప్రభుత్వానికి సమర్పించింది.

ఆగస్టు 2022 నాటికి, తెలంగాణలో మొత్తం స్థాపిత విద్యుత్ సామర్థ్యం 18029.39 మెగావాట్లు. ఇందులో 8,763.65 మెగావాట్లు రాష్ట్ర వినియోగాలు, 7,238.86 మెగావాట్లు ప్రైవేట్ యుటిలిటీలు మరియు 2,026.88 మెగావాట్ల సెంట్రల్ యుటిలిటీస్ అందించాయి. కౌన్సిల్ ఆఫ్ ఎనర్జీ, ఎన్విరాన్‌మెంట్ అండ్ వాటర్ (CEEW) నిర్వహించిన ఇండియా రెసిడెన్షియల్ ఎనర్జీ సర్వే 2020 ప్రకారం, గృహాలలో 100% విద్యుద్దీకరణ సాధించిన దేశంలోని ఎనిమిది రాష్ట్రాలలో తెలంగాణ ఒకటి. డిపార్ట్‌మెంట్ ఫర్ ప్రమోషన్ ఆఫ్ ఇండస్ట్రీ అండ్ ఇంటర్నల్ ట్రేడ్ (DPIIT) ప్రకారం, అక్టోబర్ 2019-జూన్ 2022 మధ్య, తెలంగాణలో FDI ఇన్‌ఫ్లో US$ 3,994 మిలియన్లుగా ఉంది. FY 2022-23లో (ఆగస్టు 2022 వరకు) మొత్తం ఎగుమతులు US$4,637.73 మిలియన్లుగా ఉన్నాయి. NITI ఆయోగ్ యొక్క ఎగుమతి పనితీరు సూచిక నివేదిక 2020 ప్రకారం, ఎగుమతి సంసిద్ధతలో రాష్ట్రం 6వ స్థానంలో ఉంది (భూపరివేష్టిత రాష్ట్రాలలో 2వ స్థానం).

2020లో, ప్రతిపాదిత పెట్టుబడులతో 57 పెట్టుబడి ఉద్దేశాలు రూ. రాష్ట్రంలో 7,392 కోట్లు (US$ 996.5 మిలియన్లు) దాఖలు చేయబడ్డాయి. తెలంగాణను పెట్టుబడి గమ్యస్థానంగా ప్రోత్సహించడానికి ప్రభుత్వం తీసుకున్న కొన్ని ప్రధాన కార్యక్రమాలు: 2021లో రాష్ట్రానికి దేశీయ పర్యాటకుల రాక 320 మిలియన్లు కాగా, విదేశీ పర్యాటకుల రాక 0.5 మిలియన్లుగా ఉంది. ఎయిర్‌పోర్ట్స్ అథారిటీ ఆఫ్ ఇండియా గణాంకాల ప్రకారం, FY23లో (ఆగస్టు 2022 వరకు) హైదరాబాద్ విమానాశ్రయంలో సరుకు రవాణా 61,058 MTగా ఉంది. FY 2021-22లో పండ్లు & కూరగాయల ఉత్పత్తి వరుసగా 2,309.96 వేల టన్నులు మరియు 1,682.28 వేల టన్నులకు చేరుకుంది.

గ్రేటర్ హైదరాబాద్ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్ (GHMC), వ్యూహాత్మక రహదారుల అభివృద్ధి ప్రణాళిక (SRDP) ఫేజ్-2 కింద 15 కొత్త ప్రాజెక్టులను ప్రతిపాదించింది. కార్పొరేషన్‌ పరిపాలనాపరమైన మంజూరు కోసం రూ. ఈ ప్రాజెక్టుల కోసం రాష్ట్ర ప్రభుత్వం నుండి 3,115 కోట్లు (US$ 400.9 మిలియన్లు). తెలంగాణ ప్రభుత్వం డాక్టర్ రెడ్డీస్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ లైఫ్ సైన్సెస్ (DRILS)లో ఒక రకమైన ఫ్లో కెమిస్ట్రీ టెక్నాలజీ హబ్ (FCTH)ని ఏర్పాటు చేయడానికి డాక్టర్ రెడ్డీస్ లాబొరేటరీస్ మరియు లారస్ ల్యాబ్స్ వంటి ఫార్మా మేజర్‌లతో పాటు అకాడెమియాతో కలిసి పనిచేసింది. ) రాష్ట్ర ప్రభుత్వ గణాంకాల ప్రకారం, హైదరాబాద్ దాదాపు రూ. గత ఏడాది కాలంలో ఫార్మా, బయోటెక్ మరియు వైద్య పరికరాల రంగాలలో 7,500 కోట్లు (US$ 965.25 మిలియన్లు).

రూ. జాతీయ ఆరోగ్య మిషన్ కోసం 822 కోట్లు (US$ 105.79 మిలియన్లు) కేటాయించబడ్డాయి. రూ. వైద్య కళాశాలలు మరియు సూపర్ స్పెషాలిటీ ఆసుపత్రుల నిర్మాణానికి 2,000 కోట్లు (US$ 257.4 మిలియన్లు) కేటాయించబడ్డాయి. రాష్ట్రంలో తొలి మహిళా విశ్వవిద్యాలయం రూ. 100 కోట్లు (US$ 12.87 మిలియన్లు). వచ్చే రెండేళ్లలో అన్ని జిల్లాల్లో మెడికల్ కాలేజీలు ఏర్పాటు చేస్తామన్నారు. FY 2022-23లో, ఇండియన్ రైల్వే క్యాటరింగ్ అండ్ టూరిజం కార్పొరేషన్ (IRCTC) హైదరాబాద్‌లో 200,000 మంది పర్యాటకులను లక్ష్యంగా చేసుకుంది. 26 కోట్లు (US$ 3.34 మిలియన్లు). సెప్టెంబర్ 2021లో, రాష్ట్ర ప్రభుత్వం రెండవ ఇన్ఫర్మేషన్ కమ్యూనికేషన్ టెక్నాలజీ (ICT) విధానాన్ని ప్రారంభించింది. కొత్త ICT విధానం పౌరుల డిజిటల్ సాధికారత, ఆవిష్కరణ మరియు వ్యవస్థాపకత మరియు ఆవిష్కరణ పర్యావరణ వ్యవస్థను ప్రపంచ స్థాయికి తీసుకెళ్లడంపై దృష్టి పెడుతుంది. ICT పాలసీ ప్రారంభంతో పాటు, మైక్రోసాఫ్ట్ మరియు తెలంగాణ ప్రభుత్వం మధ్య ఒక అవగాహన ఒప్పందం సంతకం చేయబడింది, దీని ద్వారా గ్లోబల్ టెక్ కంపెనీ ప్రారంభ కార్యక్రమాలు మరియు నైపుణ్యం కార్యక్రమాల ద్వారా స్థానిక పర్యావరణ వ్యవస్థ అభివృద్ధికి తోడ్పడుతుంది.

FY21లో, తెలంగాణ స్టేట్ ఇండస్ట్రియల్ ఇన్‌ఫ్రాస్ట్రక్చర్ కార్పొరేషన్ (TSIIC) 10 కొత్త పారిశ్రామిక పార్కులను అభివృద్ధి చేసింది మరియు 453 పరిశ్రమలకు 810 ఎకరాల భూమిని రూ. అంచనా పెట్టుబడితో కేటాయించింది. 6,023 కోట్లు (US$ 822 మిలియన్లు) మరియు 7,623 మందికి ఉపాధి అవకాశాలు. అక్టోబర్ 2020లో, US$4 బిలియన్ల పెట్టుబడులను ఆకర్షించే లక్ష్యంతో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం 10 సంవత్సరాల ఎలక్ట్రిక్ వెహికల్ (EV) విధానాన్ని రూపొందించింది. ఎలక్ట్రిక్ వాహనాలు మరియు ఇంధన నిల్వ వ్యవస్థలకు రాష్ట్రాన్ని కేంద్రంగా మార్చడం మరియు షేర్డ్ మొబిలిటీ, ఛార్జింగ్ ఇన్‌ఫ్రాస్ట్రక్చర్ డెవలప్‌మెంట్ మరియు తయారీ కార్యకలాపాల ద్వారా 120,000 మందికి ఉపాధి కల్పించడం ఈ విధానం లక్ష్యం. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం హైదరాబాద్ ఫార్మా సిటీని ఏర్పాటు చేస్తోంది, ఇది సుస్థిర పారిశ్రామిక నగరాల కోసం కొత్త అంతర్జాతీయ బెంచ్‌మార్క్‌ని సృష్టించే మొట్టమొదటి స్మార్ట్ పర్యావరణ వ్యవస్థ. ఈ ప్రాజెక్టును 19,000 ఎకరాల విస్తీర్ణంలో అభివృద్ధి చేసి రూ. 64,000 కోట్లు (US$ 993.02 మిలియన్లు).

రాష్ట్రం నుండి మొత్తం సరుకు ఎగుమతిలో ఫార్మాస్యూటికల్ ఎగుమతి కూడా మెజారిటీ వాటాను కలిగి ఉంది. రాష్ట్రం నుండి జరిగే మొత్తం సరుకుల ఎగుమతుల్లో ఫార్మాస్యూటికల్ ఎగుమతులు కూడా మెజారిటీ వాటాను కలిగి ఉన్నాయి. FY22లో, రాష్ట్రం నుండి ఔషధ ఉత్పత్తుల ఎగుమతులు ** US$ 4.66 బిలియన్లుగా ఉన్నాయి. తెలంగాణ ప్రభుత్వ లైఫ్ సైన్సెస్ నివేదికలో రూపొందించిన అంచనాల ప్రకారం, హైదరాబాద్ 2030 నాటికి US $ 13 బిలియన్ (2020) నుండి US $ 100 బిలియన్ల వ్యాపార జనరేటర్‌గా ఎదగడానికి సిద్ధంగా ఉంది.